Plastic dat écht oplost in zeewater

Plasticvervuiling is één van de grootste milieuproblemen van onze tijd. En het wordt alleen maar erger. Volgens de VN zal de hoeveelheid plastic in de oceanen tegen 2040 verdrievoudigen.

Dat plastic verdwijnt niet. Het breekt langzaam af tot microplastics – kleine stukjes die vissen, vogels en uiteindelijk ook mensen binnenkrijgen. Inmiddels is microplastic gevonden in ons bloed, in organen, in moedermelk... Die troep zit overal.

Maar er is toch zoiets als bioplastics? Ja, maar dat helpt niet per definitie. Bioplastics zijn van niet-fossiele stoffen gemaakt (zoals suikerriet). Maar dat betekent niet dat het in de natuur verdwijnt. Sterker nog: blijft gewoon liggen.

Zelfs plastics die als “biologisch afbreekbaar” worden verkocht (zoals PLA) hebben vaak industriële composteer-installaties nodig: hoge temperaturen, specifieke bacteriën, gecontroleerde omstandigheden. Gooi je zo’n verpakking in de natuur of in zee? Dan blijft die gewoon jarenlang liggen – net als normaal plastic.

En dat terwijl slechts 9% van al het plastic wereldwijd wordt gerecycled. De rest wordt verbrand, gestort of belandt in de natuur.

Maar er is ook goed nieuws. Een Japanse doorbraak: plastic dat oplost in zee

Onderzoekers in Japan hebben een nieuwe soort plastic ontwikkeld die volledig afbreekt in zout water – binnen een paar uur zelfs. In hun lab in Wako, vlak bij Tokyo, lieten ze een stukje plastic zien dat compleet verdween in een bakje zout water na een uurtje roeren. Geen resten. Geen vervuiling. Geen microplastics.

Reuters ging —omdat het World Environment Day was— langs in Japan bij het RIKEN Center for Emergent Matter Science. Samen met de Universiteit van Tokyo hebben ze dit plastic ontwikkeld.

Hoe werkt dit ‘magische’ plastic?

Het geheim zit in zogenaamde zoutbruggen – verbindingen tussen moleculen die sterk zijn, maar oplossen zodra ze in aanraking komen met zout (zoals in zeewater of bodem). Daardoor breekt het plastic razendsnel af in losse stoffen die door bacteriën kunnen worden afgebroken. Geen microplastics dus.

• In de oceaan: afbraak binnen enkele uren

• In de grond: een stukje van 5 cm vergaat in ruim een week

• Net zo sterk als gewoon (olie-gebaseerd) plastic

• Niet giftig en niet brandbaar

De onderzoekers bekijken nu hoe ze het plastic kunnen coaten zodat het tijdens gebruik stevig blijft, maar in zee alsnog oplost. En bedrijven uit onder andere de verpakkingsindustrie hebben al interesse getoond.

Hopelijk is deze Japanse vondst een keerpunt. Er wordt nu gekeken of dit opschaalbaar is naar industrieel gebruik. Dus voorlopig nog gewoon netjes je plastic flesjes inleveren.