Fascinerende tentoonstelling over de invloed van AI

Fotomuseum FOAM in Amsterdam heeft een fascinerende tentoonstelling over de invloed van AI op ons als mensheid. Zoals je weet, de fotografie is een van kunsten die echt wordt ‘geraakt’ door generative AI. Met plaatjes-generatoren als Midjourney, Stablediffusion of Dall-E kan je in een oogwenk foto’s genereren die echt lijken.

In de tentoonstelling Photography Through the Lens of AI zijn de fotografen niet bang voor AI, maar omarmen ze het. En ze laten je nadenken over diepere vragen, die opkomen nu AI niet meer weg te denken is uit onze maatschappij.

Fascinerend om te zien!

Er zijn kunstenaars die geprobeerd hebben om AI een ‘lichaam’ te geven. Om met minder ongrijpbaar te laten zijn. Maar daardoor wordt het toch een soort orakel. Ik zag een beeld-installatie, waarbij alle archieven van Osama-Bin Laden waren ingeladen. En een plaatjes-generator maakt daar in elkaar vloeiende beelden van. Je ziet niks, maar je wil er veel in zien.

Of een kunstenaar die een reeks polaroids op de muur heeft geplakt. Ogenschijnlijk van een vakantie-reis van een stelletje, een man en vrouw. Het schijnt hun laatste reis samen te zijn. Niets aan de hand. Totdat je beter kijkt. Blijken alle beelden met AI gemaakt te zijn —de prompt staat erbij— en daarna weer analoog afgedrukt op polaroid. Boodschap: we zijn op een keerpunt aangekomen, zelfs de meest pure vorm van fotografie kunnen we niet meer vertrouwen als ‘echt’.

En er is een video-installatie waarin je verschillend mensen een preek ziet houden. In de naam van God. In verschillende talen. Alleen die preek is geschreven door een AI en de preek is ook uitgesproken door een AI. Je krijgt er echt een ongemakkelijk 1984 gevoel van. En de kunstenares wil de grenzen tussen kunstmatigheid en menselijkheid ter discussie stellen. Wat gebeurt er als emoties worden verdrongen door algoritmes?