Tijd voor een ARPA-Erlebnis

Ik ben een hele slechte RISK speler. Naast het feit dat ik niet enorm goed tegen mijn verlies kan, concentreer ik me vaak op één continent (Australië & Indonesie). Ik verlies de rest een beetje uit het oog, en op het moment dat ik denk dat ik het daar lekker voor elkaar heb, zijn mijn tegenstanders al heersers over de rest van de wereld. Het is vooral wachten tot ik door hen wordt opgerold.

Dit weekend heb ik het Draghi rapport gelezen, over de concurrentiekracht van Europa. Een harde analyse over waar het allemaal mis gaat in de EU:

•  Langzaam groeiende productiviteit en een gat in ons innovatieve vermogen. Europese bedrijven investeren €270 miljard minder in R&D dan hun Amerikaanse concurrenten. We hebben wel veel talent en we patenteren volop, maar krijgt innovaties moeilijk gecommercialiseerd. Bijvoorbeeld: Geen enkel EU-bedrijf met een marktwaarde boven €100 miljard is in de afgelopen 50 jaar van de grond af opgebouwd. We hebben wel Siemens, Volkswagen en Shell, maar die bestaan al lang. Ondertussen hebben de Amerikanen Apple, Microsoft en Google in de afgelopen decennia opgericht. 2. Hoge energieprijzen en decarbonisatie-uitdagingen

• Europese bedrijven betalen nog steeds 2-3 keer zoveel voor elektriciteit en 4-5 keer zoveel voor gas als Amerikaanse bedrijven.  In 2022 betaalden Europese industriële gebruikers gemiddeld €100 per megawattuur voor elektriciteit, terwijl hun Amerikaanse tegenhangers ongeveer €40 betaalden. Voor gas lagen de prijzen in Europa rond de €80 per megawattuur, vergeleken met €20 in de VS. En als we dan mooie duurzame energie opwekken, en gebruiken, dan krijgen de gebruikers daar niet het prijsvoordeel van, want de prijs van energie wordt voornamelijk bepaald door de (dure) gasprijs.

• Afhankelijkheid van kritieke grondstoffen en technologie. De EU importeert 80% van digitale technologieën en heeft nauwelijks binnenlandse productie van geavanceerde chips. China domineert de raffinage van kritieke mineralen, zoals lithium en kobalt, en heeft de afgelopen tien jaar exportrestricties drastisch verhoogd. De EU heeft nauwelijks strategisch beleid om deze afhankelijkheden te verminderen en dreigt technologisch nog verder achterop te raken.

• Europese bedrijven blijven kleiner dan hun Amerikaanse tegenhangers, door veel te veel regels en belasting. Bijvoorbeeld, als een Europese start-up die in meerdere lidstaten wil opereren, moet voldoen aan verschillende nationale regelgeving en belastingstelsels. Vaak moet je dan 27 bedrijfjes gaan opzetten. EU-wetgeving is traag en stroperig: het duurt gemiddeld 19 maanden om een wet door te voeren. Maar we hebben er wel veel. Ruim 2x zo veel dan in Amerika!

De oplossingen: minder fragmentatie in Europa, meer kiezen voor projecten waar we echt goed in kunnen worden, meer investeringen in R&D, meer kiezen voor de Europese oplossingen.

Eén dingetje viel me op in het rapport: namelijk de omarming van de ARPA methode. Zou dat ook voor Europa kunnen gelden? Wat is dat? De ARPA-methode (zoals toegepast door Defence-ARPA in de VS. Luister deze podcast met Annie Jakobson) draait om radicale innovatie via flexibele, missiegedreven R&D-projecten.

Hoe werkt dat? Het zijn een soort prijsvragen. Je werkt in kleine onafhankelijke teams die een missie moeten voltooien. Bijvoorbeeld, laat een auto 1000 meter zelfrijdend bewegen. Als je dat haalt, dan krijg je direct weer meer financiering, zonder bureaucratische vertraging.

Toepasbaar op van alles, maar vooral bedoeld voor hoog risico, hoog rendement technologieën. Technologieën die die de potentie hebben om hele industrieën te transformeren. Dus, volgens Draghi: Batterijtechnologie, Offshore wind technologie, AI, Life Sciences. De vraag die mij prikkelt, welke prijsvragen zullen we op die thema’s uitschrijven? Wat is zeer ambitieus, maar wel haalbaar?