Podcast tip: The Bomb

Spannend verhaal over de 'vader van de atoombom' (en nee, dat is niet Oppenheimer)

Een podcast over het ontstaan van de atoombom. Over de wetenschapper die met zijn uitvinding de geschiedenis heeft veranderd; de natuurkundige Leo Szilard.

Szilard werd in 1898 geboren in Hongarije in 1898. Toen de nazi’s oprukten, vluchtte hij naar Londen. Bij een stoplicht in Londen had hij zijn eureka moment: het moest mogelijk zijn om atomen te splitsen met neutronen en zo een kettingreactie op gang te brengen. Dit was jaren voor de oorlog. Hij ging aan de slag. En verwierf het patent.

Maar niemand nam hem heel serieus, want dit kon gewoon niet.

Maar Szilard wist het zeker. En begon zich zorgen te maken: wat als de nazi’s eerder in staat zullen zijn om deze innovatie om te zetten in een echte atoombom? Dan liever de Amerikanen, denkt Szilard. 


Maar hoe overtuig je de president van de Verenigde Staten - Franklin Roosevelt - dat het kan, en vooral; dat je niet gek bent. Dan schakel je de beroemdste wetesnchapper van die tijd in: Einstein. 
Het lukte Szilard om Einstein een brief te laten ondertekenen die Roosevelt aanmoedigt om de bom te late ontwikkelen. 


Na Pearl Harbor - december 1941 - was het hek van de dam. De oorlog met Japan leidde tot een versnelling van het ontwikkelen van de bom. In 1942 lukt het om de kettingreactie op gang te brengen. Enigszins gecontroleerd, bijna was heel Chicago opgeblazen.

Inmiddels stelt Szilard de moraliteit van het project aan de orde. Hij is voorstander van een afschrikkende test en wil voorkomen dat de bom echt gegooid zal worden. Szilard organiseert dit tegengeluid, maar wordt op allerlei manieren tegengewerkt en heeft de enorme pech dat FDR net voor hun afspraak in het Oval Office overlijdt.

Zijn opvolger Harry Truman, beveelt in augustus 1945 Hiroshima, en kort daarna Nagasaki, te bombarderen. Op slag zijn er ca.100.000 mensen dood. Een nieuw tijdperk is begonnen.

Na de oorlog pleit Szilard voor vreedzame toepassingen van atoomenergie en internationale wapenbeheersing, en richt tevens de Council for a Livable World op. Hij overleed in 1964, en liet een nalatenschap achter van wetenschappelijke innovatie en pleitbezorging voor wereldwijde samenwerking. Zo werd de vader van de bom na de oorlog een anti-atoom activist.

Met het blad The Bulletin lanceert hij de Doomsday Clock. Deze klok houdt bij hoe ver we verwijderd zijn van de vernietiging van de mensheid (middernacht).

We stan nu op 90 seconden voor middernacht.
Dichterbij zijn we nooit geweest.