De ontstaansgeschiedenis van Hamas

Gisteren was het een half jaar geleden dat Hamas, op 7 oktober, Israël binnenviel en een bloedbad aanrichtte. Israel werd geheel overvallen, met als gevolg meer dan 1200 doden, en vele gegijzelden. Nog steeds worden meer dan 100 mensen vastgehouden door Hamas. In de daaropvolgende oorlog met Gaza is er aan de Palestijnse kant een veelvoud aan doden gevallen. De oorlog dreigt verder te escaleren nu wordt verwacht dat Iran deze week gaat terugslaan, als vergelding van de aanvallen op Zuid-Libanon. 


Hamas uitgelegd
Maar wat is Hamas precies, hoe zijn ze ontstaan en wat willen ze? Wie zit erachter; de Muslim Brotherhood, of toch Iran? Wat is de rol van Israel zelf in deze geschiedenis?

Deze reportage van Arte vertelt het je in circa drie kwartier. Ze legt haarfijn bloot welke opvallende - en achteraf heel domme - rol Israël in de jaren 80 heeft gespeeld in het groot maken van Hamas. Israël steunde Hamas zodat ze als tegenhanger van PLO/ Fatah zouden kunnen fungeren. Verdeel en heers.
 Net als ooit de CIA de Mujhadaeen financierde, in de hoop zo de Sovjet-Unie in Afghanistan te frustreren.

Maar Hamas gebruikte de vele miljoenen (die via Qatar werden verstrekt) niet voor de bevolking of de economie, maar voor tunnels, wapens en het vergroten van de eigen rijkdom. Net als bij de Amerikanen, komt deze actie nu als een boemerang terug. Inmiddels zit Hamas zit niet alleen (meer) in Gaza, ook in de straten van Beirout leren ze 5-jarigen “Dood aan Israel” zingen. Beklemmende beelden.

De korte film schetst de context van de opkomst van Hamas: de Oslo- akkoorden, de moord op premier Rabin, opkomst van sjeik Yassin, de eerste intifada. Maar gaat ook in op de rol van Iran en de bepalende gezichten achter de beweging.

Hoe eindigt deze ellende?
De reportage begint met beelden van Yocheved Lifshitz, een 85 jaar oude inwoner van Israel die na 17 dagen bevrijd werd uit de tunnels. Ze zegt geen haat tegen haar ontvoerders te koesteren, al is ze door een hel gegaan en zit haar man nog steeds gevangen in de tunnels van Hamas.

Bewonderenswaardig, en ook het begin van een oplossing lijkt me. Het is zaak dat iedereen elkaar weer als mensen gaan zien. Als het Lifshitz lukt, dan moeten meer mensen deze kracht kunnen aanboren?